Historiek

KORTE GESCHIEDENIS VAN DE VLAAMSE KRING SINT-LUTGARDIS

De Vlaamse Kring St.-Lutgardis zag het levenslicht op 1 november 1919 onder de naam «Christene Vlaamsche Studiekring», met lokaal het oude Gildenhuis. Eerste voorzitter werd de toenmalige Grembergse hoofdonderwijzer, Alfons van Hese, maar de grote initiatiefnemers waren E.H. Philibert Seys, onderpastoor te Grembergen van 1915 tot 1922 en Karel Buysse, die in 1922 tweede voorzitter werd. Hun inspiratie voor zo’n studiekring hadden ze o.a. gehaald naar het voorbeeld van studiekringen die tijdens W.O.I ontstaan waren aan het front en in de krijgsgevangenenkampen.

De Kring moest ook christelijk geïnspireerd zijn, omdat de toenmalige eenentwintig stichtende leden een culturele dam wilden opwerpen tegen het toentertijd opkomend socialisme. Bovendien was het een Vlaamse kring omdat zij het Vlaamse gedachtengoed en de Vlaamse ontvoogdingsstrijd mee wilden verwerkelijken. Hun werking bestond allereerst uit toneel, zangspelen, familiefeesten onder de koepel van een toneelbond met de welluidende naam «Geen Rijker Kroon dan Eigen Schoon», aangevuld met voordrachtavonden over allerlei onderwerpen, want men wilde ook Studiekring zijn.

Deze drie pijlers zijn eigenlijk doorheen de ganse geschiedenis van de Kring terug te vinden geweest, al is het duidelijk dat ze op dit ogenblik wel een andere meer eigentijdse invulling hebben gekregen.

In 1927 werd in de schoot van de Studiekring de Harmonie St.-Lutgardis gesticht, die tot aan W.O.II zeer succesrijk zou zijn in het Grembergse cultureel-muzikale leven, met als hoogtepunt hun tienjarig bestaan dat gevierd werd met een groot muziek- en zangfestival op zondagen 6 en 13 juni 1937, waaraan tweeënveertig muziek- en zangmaatschappijen uit heel Vlaanderen deelnamen. Na WO.II ging de Harmonie ter ziele.

In 1929 werd een eerste aanzet gegeven tot het oprichten van een zangkoor bij de productie van het zangspel «De filosoof van Hagem» (zo.24 nov.1929). Het zou echter nog tot 1935 duren, vooraleer een volwaardig én gemengd koor, het zgn. Vlaamsch Gemengd Koor, als zangkoor zou optreden, en dan meestal nog volledig ondergeschikt aan toneel, waar zij in de operetten de gezongen passages invulden.

In 1932 verliet de Studiekring hun stichtingslokaal, het Gildenhuis, dat ze trouwens in 1928 nog totaal gerenoveerd hadden, en namen ze hun intrek in het zaaltje – eigenlijk voordien een hooizolder – boven het toenmalige Vlaamsch Huis. Zij herdoopten de vereniging in de naam die zij nu nog draagt: «Vlaamsche Kring St.-Lutgardis», en bouwden de zolder in een paar maanden uit tot een volwaardige zaal met de al even Vlaamse naam: «Zaal Uilenspiegel». Vanaf nu kon er gemengd toneel gespeeld worden en zetten de vrouwen ook regelmatig stukken op de planken. In zijn succesjaren vóór de oorlog had de Kring 200 leden.

Tijdens W.O.II lag de werking grotendeels stil, en door de genadeloze repressie na W.O.II bleef het nog verschillende jaren duren vooraleer opnieuw kon gestart worden.
Maar veel was er veranderd ! De Harmonie stopte – zoals gezegd – in 1954; het zangkoor kreeg de naam, St.-Lutgardiskoor en begon langzaam aan een eigen carrière in én los van de toneelbond, die ook zijn naam veranderde in Toneelbond Verbroedering.

In 1969 eindigde het zo succesvolle operettentijdperk voor de Kring met de laatst opgevoerde operette, «Als ahornen bloeden». Het koor zou nu meermaals optreden in concertavonden, zangtornooien enz…, en van 1967 tot 1978 zong het in eerste divisie.

In 1975 sloot het koor vriendschapsbanden met het Duitse mannenkoor uit Nieder-Liebersbach: «G.V. Sängerlust 1951» Dit resulteerde reeds tot 2012 in zestien muzikale uitwisselingen – acht in Duitsland en acht hier – telkens tijdens het pinksterweekend, waarbij beide koren een gezamenlijk concert geven.

De toneelkring bleef ondertussen trouw elk jaar een tweetal producties brengen in verschillende genres, steeds gesmaakt door een talrijk publiek.

Doorheen het kringleven werkten ook steeds vrouwen mee achter de schermen aan de realisatie van allerlei activiteiten. Zij vormen sedert 1966 tot vandaag de onderafdeling, Vlaamse Vrouwenkring (V.V.K.).

Vanaf eind der jaren ’50 werd ook meer werk gemaakt van volwaardig jeugdtoneel om de jeugd meer te betrekken bij het kringleven, maar vooral om spelers te rekruteren voor de toekomst. Dit kende echter geen continuïteit tot in 1990 een eigen jeugdraad ontstond, later omgedoopt tot Toverjeugd (2005). Nu worden op regelmatige basis stukken op de scène gezet met jonge acteurs en actrices, én met succes.

De jongste telg in het Vlaamse verenigingsleven werd het kinder- en jeugdkoor, De Toverklokjes, opgericht in maart 2007, met de bedoeling jonge mensen die graag zingen een aanbieding te geven in het verenigingsleven, en ook te werven voor de toekomst in het volwassen koor. Spijtig genoeg is dit koor door omstandigheden inactief geworden sedert eind 2010.

Momenteel tekent de gehele Kring met een honderdtal leden voor gemiddeld een dertigtal verschillende activiteiten over een heel jaar, gaande van twee toneelproducties per jaar, over verschillende optredens te lande van het koor, tot familieavonden als daar zijn: soupers, kerst- en sinterklaasfeesten, nieuwjaarsrecepties, jaarlijkse fietstochten en wandelingen.

Iedereen die enige interesse heeft kan altijd contact opnemen met het secretariaat, Hagewijkpark 76 te 9200 Grembergen, met e-mail adres: vlaamsekring.grembergen@gmail.com.

Ook zijn er nog altijd twee boeken te koop over de vereniging, rijk geïllustreerd met allerlei foto’s. Het eerste, uitgegeven n.a.v. de 60e verjaardag in 1979; het tweede n.a.v. de 75e verjaardag in 1994, voor de gezamenlijke prijs van 15€ (exclusief verzendingskosten). Bestelling gebeurt via bovenvermeld e-mail adres. Overschrijven op bankrek.449-8867811-51 op naam van Vlaamse Kring St.-Lutgardis.

In 2019 zal de Kring zijn 100e verjaardag vieren, en hopelijk in deze gezegende leeftijd jeugdiger dan ooit te voorschijn komen.

Eddy Baert.